☠️ Zatrucie i przedawkowanie – jak rozpoznać objawy i kiedy wezwać pomoc?
- Monika Pawlas
- 12 lis
- 2 minut(y) czytania
🧪 Co to jest zatrucie?
Zatrucie to reakcja organizmu na spożycie, wdychanie lub kontakt z substancją toksyczną. Może być przypadkowe, celowe lub zawodowe, a jego skutki są często nieprzewidywalne i zagrażające życiu.
🚨 Najczęstsze przyczyny zatruć
💊 Leki (np. paracetamol, opioidy, benzodiazepiny)
🧼 Środki czystości i chemia gospodarcza
🐛 Pestycydy i środki owadobójcze
🍄 Trujące grzyby i rośliny
🍺 Alkohol i narkotyki
🛢️ Zatrucia przemysłowe i zawodowe (np. tlenek węgla, rozpuszczalniki)
🔍 Objawy zatrucia – na co zwrócić uwagę?
Objawy mogą być różne w zależności od substancji, dawki i drogi wchłonięcia. Najczęstsze symptomy:
🧠 Układ nerwowy:
😵💫 Dezorientacja, senność, utrata przytomności
💭 Halucynacje, splątanie, drgawki
🤢 Nudności, wymioty
❤️ Układ krążenia i oddechowy:
❤️ Przyspieszona lub spowolniona akcja serca
💨 Płytki, nieregularny oddech
❌ Zatrzymanie oddechu lub krążenia
🧍 Zewnętrzne objawy:
🔴 Zaczerwienienie lub bladość skóry
😮💨 Zmieniony zapach z ust (np. czosnkowy – fosforany, migdałowy – cyjanek)
👅 Oparzenia jamy ustnej i gardła
🧯 Pierwsza pomoc przy zatruciu – krok po kroku
✅ 1. Zadbaj o swoje bezpieczeństwo
Załóż rękawiczki i zabezpiecz miejsce.
Nie wchodź do zamkniętego pomieszczenia z podejrzeniem gazów – przewietrz je!
✅ 2. Sprawdź stan poszkodowanego
Czy jest przytomny i oddycha?
Czy reaguje logicznie?
Czy podejrzewasz konkretną substancję?
✅ 3. Wezwij pomoc – 112 lub 999
Zgłoś dyspozytorowi podejrzenie zatrucia / przedawkowania, jeżeli masz taką wiedzę powiedz o jaką substancję chodzi.
Podaj: wiek, stan poszkodowanego, czas kontaktu.
✅ 4. Jeśli osoba jest przytomna i kontaktowa:
🤢 Nie wywołuj wymiotów, chyba że zaleci to lekarz!
💦 Daj pić wodę (jeśli nie ma przeciwwskazań – np. przy oparzeniu przełyku nie wolno!).
📦 Zabezpiecz opakowania po lekach lub chemikaliach – przekaż ratownikom.
✅ 5. Jeśli osoba jest nieprzytomna, ale oddycha:
Pozycja boczna bezpieczna.
Monitoruj oddech i stan świadomości.
✅ 6. Brak oddechu lub zatrzymanie krążenia?
Natychmiast rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO):
🔄 30 uciśnięć klatki piersiowej + 2 wdechy.
⚠️ Czego nie robić?
🚫 Nie wywołuj wymiotów bez konsultacji z medykiem
🚫 Nie podawaj mleka, sody ani innych domowych „neutralizatorów”
🚫 Nie podawaj leków odtruwających „na własną rękę”
🚫 Nie zostawiaj poszkodowanego samego
📞 Kiedy bezwzględnie wezwać pomoc?
Wezwij 999 lub 112, jeśli:
❗ Osoba traci przytomność
❗ Ma drgawki, majaczenie lub śpiączkę
❗ Podejrzewasz zatrucie gazem lub chemikaliami
❗ Doszło do zatrucia u dziecka, seniora lub osoby chorej przewlekle
❗ Doszło do celowego przedawkowania leków lub substancji psychoaktywnych
🏭 Zatrucia w pracy – co powinien zapewnić pracodawca?
📚 Szkolenia z rozpoznawania i postępowania w przypadku zatruć
📦 Apteczki wyposażone w materiały do RKO, maseczki, rękawiczki
📋 Karty charakterystyki substancji chemicznych (SDS)
🧤 Środki ochrony indywidualnej (ŚOI)
🧯 Zasady postępowania awaryjnego i numery alarmowe w widocznych miejscach
📌 Podsumowanie – szybka reakcja może uratować życie
✔️ Zatrucia to stan zagrożenia życia – działaj szybko, ale spokojnie
✔️ Rozpoznaj objawy i wezwij pomoc bez zwłoki
✔️ Nie próbuj samodzielnych metod neutralizacji – mogą zaszkodzić
✔️ Przekaż ratownikom wszystkie informacje o substancji i stanie poszkodowanego
Masz pytania? Potrzebujesz pomocy w BHP?
📞 Skontaktuj się z nami – pomożemy Ci zadbać o każdego pracownika.
Więcej ciekawych informacji na naszym blog'u
