top of page

🆘 Pierwsza pomoc krok po kroku: Schemat ABCD w praktyce

Zaktualizowano: 3 lip

Schemat ABCD pierwszej pomocy – jak udzielać pomocy krok po kroku
Schemat ABCD pierwszej pomocy – jak udzielać pomocy krok po kroku

❓ Co to jest schemat ABCD?

Schemat ABCD to ustandaryzowany model postępowania ratowniczego stosowany przez służby medyczne, ratowników i osoby udzielające pierwszej pomocy. Pomaga działać szybko, metodycznie i bez pomijania kluczowych kroków.


🧠 Airway – drożność dróg oddechowych
💨 Breathing – oddychanie
❤️ Circulation – krążenie
👁️ Disability – ocena stanu neurologicznego

🔎 Dlaczego warto znać schemat ABCD?

✅ Minimalizuje ryzyko błędu

✅ Ułatwia podejmowanie decyzji w stresie

✅ Jest zgodny z wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji

✅ Może uratować życie – każda sekunda ma znaczenie


🅰️ A – Airway / Drożność dróg oddechowych


📌 Pierwszy krok to ocena i udrożnienie dróg oddechowych:


Co sprawdzamy?

  • Czy poszkodowany mówi lub reaguje?

  • Czy coś blokuje drogi oddechowe (np. język, wymiociny, ciało obce)?


Co robimy?

  • Otwieramy usta i odchylamy głowę do tyłu (manewr czoło–broda)

  • Usuwamy widoczne ciała obce (jeśli są dostępne i bezpieczne do usunięcia)


🔴 Jeśli drogi oddechowe są zablokowane – nie przechodzimy dalej!


🅱️ B – Breathing / Oddychanie


📌 Po udrożnieniu dróg oddechowych oceniamy oddech:


Jak to zrobić?

  • Patrz: czy klatka piersiowa się unosi

  • Słuchaj: przyłóż ucho do ust poszkodowanego

  • Czuj: czy czujesz oddech na swoim policzku

⏱️ Czas oceny: max. 10 sekund


Co robimy?

  • ✅ Jeśli oddycha: układamy w pozycji bocznej bezpiecznej

  • ❌ Jeśli nie oddycha: rozpoczynamy resuscytację (RKO) – przechodzimy do punktu C


🅲️ C – Circulation / Krążenie


📌 Oceniamy oznaki krążenia – tętno, kolor skóry, krwawienie:


Co robimy?

U osób nieprzytomnych rozpoczynamy uciski klatki piersiowej:

▶️ 30 uciśnięć + 2 wdechy ratownicze (jeśli posiadasz maseczkę do RKO)

▶️ Tempo: 100–120/min

▶️ Głębokość: 5–6 cm


Jeśli osoba krwawi intensywnie, zatamuj krwotok:

🩸 ucisk bezpośredni,

🩹 opatrunek uciskowy,

💪 uniesienie kończyny.


🅳 D – Disability / Ocena stanu neurologicznego


📌 Oceniamy świadomość, reakcje neurologiczne, stan przytomności:


Skala AVPU:

  • A – alert (przytomny)

  • V – reaguje na głos

  • P – reaguje na ból

  • U – nieprzytomny


🧠 Sprawdź też:

  • nierówne źrenice

  • reakcję źrenic na światło

  • czy osoba reaguje na dotyk lub polecenia


🛑 Jeśli nie ma oznak życia – kontynuuj RKO do czasu przyjazdu zespołu ratunkowego.


🧯 Co dalej po ABCD?


✅ Wezwij pomoc – 112 lub 999

Podaj:

  • Co się stało

  • Ile osób poszkodowanych

  • Gdzie dokładnie

  • Jakie działania zostały już podjęte

📲 Nie kończ rozmowy pierwszy!


🧠 Wskazówki i dobre praktyki

  • 📦 Zawsze miej przy sobie rękawiczki i maseczkę CPR

  • 📍 W pracy i w domu – znajdź lokalizację najbliższej apteczki

  • 📚 Przejdź szkolenie z pierwszej pomocy – praktyka czyni mistrza

  • ⛑️ Utrwal ABCD jako refleks warunkowy – działa automatycznie w stresie


📌 Podsumowanie – schemat ABCD w pigułce

Krok

Znaczenie

Działanie

🅰️ Airway

Drożność dróg oddechowych

Odchyl głowę, usuń przeszkody

🅱️ Breathing

Oddychanie

Oceń, rozpocznij RKO jeśli brak

🅲️ Circulation

Krążenie

Uciski, kontrola krwotoków

🅳 Disability

Neurologia

Ocena świadomości, źrenic, reakcji

👉 Masz pytania? Potrzebujesz pomocy w BHP?


 📞 Skontaktuj się z nami – pomożemy Ci zadbać o każdego pracownika.


 Więcej ciekawych informacji na naszym blog'u 

Comments


Commenting on this post isn't available anymore. Contact the site owner for more info.
 PAWLAS BHP - Monika Łobień - Pawlas Consulting 2025
bottom of page