👧Zadławienie u dzieci i dorosłych – jak działać, zanim będzie za późno?
- Monika Pawlas
- 30 lip
- 3 minut(y) czytania

📌 Co to jest zadławienie?
Zadławienie to nagłe zablokowanie dróg oddechowych przez ciało obce – najczęściej kawałek jedzenia lub mały przedmiot. Może prowadzić do niedotlenienia, a nawet zatrzymania krążenia, jeśli pomoc nie zostanie udzielona natychmiast.
Warto wiedzieć, że każda sekunda ma znaczenie. Dlatego szybka i prawidłowa reakcja może uratować życie.
🚨 Jak rozpoznać zadławienie?
Objawy zadławienia:
gwałtowny kaszel lub jego brak,
niemożność mówienia lub oddychania,
sinienie ust i twarzy,
chwytanie się za gardło (tzw. gest zadławienia),
panika i niepokój,
utrata przytomności w ciężkich przypadkach.
Zadławienie może mieć postać lekką lub ciężką – od tego zależy sposób działania.
🧠 Zadławienie u dorosłych – co robić?
✅ Jeśli osoba kaszle:
➡️ Zachęć ją do dalszego kaszlu. Nie klep po plecach ani nie wstrząsaj – kaszel jest naturalnym mechanizmem usuwania ciała obcego.
🚨 Jeśli kaszel jest nieskuteczny lub osoba nie może oddychać:
Pochyl poszkodowanego lekko do przodu.
Wykonaj do 5 uderzeń w okolicę międzyłopatkową.
Uderzaj nasadą dłoni mocno, ale precyzyjnie.
Jeśli to nie pomaga, wykonaj do 5 uciśnięć nadbrzusza (rękoczyn Heimlicha):
Stań za poszkodowanym.
Zaciśnij pięść, połóż ją nad pępkiem, pod mostkiem.
Obejmij drugą ręką i pociągnij energicznie do siebie i ku górze.
🔁 Naprzemiennie stosuj 5 uderzeń między łopatki i 5 uciśnięć nadbrzusza, aż do usunięcia przeszkody lub utraty przytomności.
⛑ Jeśli osoba straci przytomność:
Ułóż ją na plecach,
Wezwij pomoc (999 / 112),
Rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO).Jeśli widzisz ciało obce w jamie ustnej – usuń je, ale nigdy nie wykonuj „na ślepo” manewrów palcami.
👶 Zadławienie u dziecka – jak udzielić pomocy?
Zadławienie u dzieci (szczególnie do 5. roku życia) to jedna z najczęstszych przyczyn nagłych zgonów w domu. Dzieci często wkładają do ust drobne zabawki lub zbyt duże kawałki jedzenia.
🍼 Zadławienie u niemowlęcia (do 1 roku życia):
Połóż niemowlę na swoim przedramieniu, głową ku dołowi.
Wykonaj do 5 delikatnych uderzeń w plecy między łopatkami.
Jeśli to nie działa:
Odwróć dziecko na plecy,
Wykonaj do 5 uciśnięć klatki piersiowej (dwoma palcami, na mostku).
🔁 Powtarzaj sekwencję: 5 uderzeń – 5 uciśnięć, aż do usunięcia ciała obcego lub utraty przytomności.
👧 Zadławienie u dziecka (powyżej 1. roku życia):
Zachęć dziecko do kaszlu.
Jeśli kaszel nie pomaga:
5 uderzeń między łopatki,
5 uciśnięć nadbrzusza (jak u dorosłych, ale dostosuj siłę).
Kontynuuj naprzemienne działania do momentu skutku lub utraty przytomności.
🔄 Co robić po ustąpieniu zadławienia?
Skontroluj oddech i stan ogólny.
Nawet jeśli poszkodowany czuje się dobrze – zalecana jest konsultacja lekarska, szczególnie w przypadku dzieci i osób starszych.
Jeśli doszło do utraty przytomności lub podejrzenia urazu, konieczna jest obserwacja w szpitalu.
📛 Czego NIE robić przy zadławieniu?
🚫 Nie podawaj poszkodowanemu wody ani jedzenia, gdy się krztusi.
🚫 Nie wlewaj żadnych płynów do ust.
🚫 Nie potrząsaj dzieckiem.
🚫 Nie stosuj rękoczynu Heimlicha u niemowląt!
🧯 Jak zapobiegać zadławieniu?
Podawaj dziecku odpowiednio rozdrobnione jedzenie.
Nigdy nie zostawiaj malucha samego podczas jedzenia.
Unikaj twardych i śliskich pokarmów (orzeszki, winogrona, cukierki typu landrynki).
Nie pozwalaj dziecku biegać, mówić czy śmiać się podczas jedzenia.
Regularnie sprawdzaj zabawki pod kątem drobnych elementów.
📝 Podsumowanie
Zadławienie może zdarzyć się każdemu i w każdej chwili – w domu, w pracy, w restauracji. Kluczowe są szybka reakcja, spokój i znajomość technik pierwszej pomocy.
Dzięki prostym krokom możesz uratować życie swojego dziecka, współpracownika, przechodnia.



