top of page

👧Zadławienie u dzieci i dorosłych – jak działać, zanim będzie za późno?

Zadławienie – jak działać u dzieci i dorosłych? Pierwsza pomoc krok po kroku
Zadławienie – jak działać u dzieci i dorosłych? Pierwsza pomoc krok po kroku

📌 Co to jest zadławienie?

Zadławienie to nagłe zablokowanie dróg oddechowych przez ciało obce – najczęściej kawałek jedzenia lub mały przedmiot. Może prowadzić do niedotlenienia, a nawet zatrzymania krążenia, jeśli pomoc nie zostanie udzielona natychmiast.

Warto wiedzieć, że każda sekunda ma znaczenie. Dlatego szybka i prawidłowa reakcja może uratować życie.


🚨 Jak rozpoznać zadławienie?

Objawy zadławienia:

  • gwałtowny kaszel lub jego brak,

  • niemożność mówienia lub oddychania,

  • sinienie ust i twarzy,

  • chwytanie się za gardło (tzw. gest zadławienia),

  • panika i niepokój,

  • utrata przytomności w ciężkich przypadkach.

Zadławienie może mieć postać lekką lub ciężką – od tego zależy sposób działania.


🧠 Zadławienie u dorosłych – co robić?


✅ Jeśli osoba kaszle:

➡️ Zachęć ją do dalszego kaszlu. Nie klep po plecach ani nie wstrząsaj – kaszel jest naturalnym mechanizmem usuwania ciała obcego.


🚨 Jeśli kaszel jest nieskuteczny lub osoba nie może oddychać:

  1. Pochyl poszkodowanego lekko do przodu.

  2. Wykonaj do 5 uderzeń w okolicę międzyłopatkową.

    • Uderzaj nasadą dłoni mocno, ale precyzyjnie.

  3. Jeśli to nie pomaga, wykonaj do 5 uciśnięć nadbrzusza (rękoczyn Heimlicha):

    • Stań za poszkodowanym.

    • Zaciśnij pięść, połóż ją nad pępkiem, pod mostkiem.

    • Obejmij drugą ręką i pociągnij energicznie do siebie i ku górze.

🔁 Naprzemiennie stosuj 5 uderzeń między łopatki i 5 uciśnięć nadbrzusza, aż do usunięcia przeszkody lub utraty przytomności.


⛑ Jeśli osoba straci przytomność:

  • Ułóż ją na plecach,

  • Wezwij pomoc (999 / 112),

  • Rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO).Jeśli widzisz ciało obce w jamie ustnej – usuń je, ale nigdy nie wykonuj „na ślepo” manewrów palcami.


👶 Zadławienie u dziecka – jak udzielić pomocy?

Zadławienie u dzieci (szczególnie do 5. roku życia) to jedna z najczęstszych przyczyn nagłych zgonów w domu. Dzieci często wkładają do ust drobne zabawki lub zbyt duże kawałki jedzenia.


🍼 Zadławienie u niemowlęcia (do 1 roku życia):

  1. Połóż niemowlę na swoim przedramieniu, głową ku dołowi.

  2. Wykonaj do 5 delikatnych uderzeń w plecy między łopatkami.

  3. Jeśli to nie działa:

    • Odwróć dziecko na plecy,

    • Wykonaj do 5 uciśnięć klatki piersiowej (dwoma palcami, na mostku).

🔁 Powtarzaj sekwencję: 5 uderzeń – 5 uciśnięć, aż do usunięcia ciała obcego lub utraty przytomności.


👧 Zadławienie u dziecka (powyżej 1. roku życia):

  1. Zachęć dziecko do kaszlu.

  2. Jeśli kaszel nie pomaga:

    • 5 uderzeń między łopatki,

    • 5 uciśnięć nadbrzusza (jak u dorosłych, ale dostosuj siłę).

  3. Kontynuuj naprzemienne działania do momentu skutku lub utraty przytomności.


🔄 Co robić po ustąpieniu zadławienia?

  • Skontroluj oddech i stan ogólny.

  • Nawet jeśli poszkodowany czuje się dobrze – zalecana jest konsultacja lekarska, szczególnie w przypadku dzieci i osób starszych.

  • Jeśli doszło do utraty przytomności lub podejrzenia urazu, konieczna jest obserwacja w szpitalu.


📛 Czego NIE robić przy zadławieniu?

🚫 Nie podawaj poszkodowanemu wody ani jedzenia, gdy się krztusi.

🚫 Nie wlewaj żadnych płynów do ust.

🚫 Nie potrząsaj dzieckiem.

🚫 Nie stosuj rękoczynu Heimlicha u niemowląt!


🧯 Jak zapobiegać zadławieniu?

  • Podawaj dziecku odpowiednio rozdrobnione jedzenie.

  • Nigdy nie zostawiaj malucha samego podczas jedzenia.

  • Unikaj twardych i śliskich pokarmów (orzeszki, winogrona, cukierki typu landrynki).

  • Nie pozwalaj dziecku biegać, mówić czy śmiać się podczas jedzenia.

  • Regularnie sprawdzaj zabawki pod kątem drobnych elementów.


📝 Podsumowanie

Zadławienie może zdarzyć się każdemu i w każdej chwili – w domu, w pracy, w restauracji. Kluczowe są szybka reakcja, spokój i znajomość technik pierwszej pomocy.

Dzięki prostym krokom możesz uratować życie swojego dziecka, współpracownika, przechodnia.

 PAWLAS BHP - Monika Łobień - Pawlas Consulting 2025
bottom of page