top of page

🥼Ergonomia w pracy pielęgniarki – jak chronić kręgosłup i stawy?

Ergonomia w pracy pielęgniarki – jak chronić kręgosłup i stawy
Ergonomia w pracy pielęgniarki – jak chronić kręgosłup i stawy

Pielęgniarka to zawód wymagający dużego zaangażowania fizycznego – częste pochylanie się, podnoszenie pacjentów, długotrwałe stanie i wielogodzinna aktywność w niewygodnych pozycjach to codzienność w tym zawodzie. Niestety, nieergonomiczne warunki pracy prowadzą do przewlekłych problemów zdrowotnych – zwłaszcza z kręgosłupem, stawami i kończynami dolnymi.


1. Najczęstsze dolegliwości związane z brakiem ergonomii


Według danych medycznych i statystyk BHP najczęstsze problemy zdrowotne pielęgniarek wynikające z nieprawidłowej ergonomii to:

🔸 Bóle kręgosłupa lędźwiowego i szyjnego,

🔸 Zwyrodnienia stawów kolanowych i barkowych,

🔸 Przeciążenia nadgarstków,

🔸 Żylaki i obrzęki kończyn dolnych,

🔸 Urazy wynikające z dźwigania pacjentów lub sprzętu medycznego.

Są to tzw. choroby układu mięśniowo-szkieletowego, których można w dużej mierze uniknąć dzięki odpowiednim nawykom i narzędziom pracy.


2. Ergonomia przy łóżku pacjenta – bezpieczne podnoszenie i przemieszczanie


Podnoszenie pacjenta „na siłę” to najkrótsza droga do kontuzji. Warto stosować proste, ale skuteczne zasady:

✅ Przed podniesieniem pacjenta zaplanuj ruch – upewnij się, że masz wystarczająco miejsca i pomocy,

✅ Używaj siły nóg, nie pleców – uginaj kolana, trzymaj prosty kręgosłup,

✅ Zbliż się do pacjenta – nie pochylaj się z dystansu,

✅ Korzystaj z pomocy drugiej osoby lub podnośników (jeśli są dostępne),

✅ W miarę możliwości przesuwaj, nie podnoś – rolki, ślizgacze, maty przesuwne znacznie zmniejszają obciążenie pleców.

🛏️ Jeżeli łóżko jest regulowane – zawsze ustaw jego wysokość tak, by nie musieć się pochylać.


3. Organizacja stanowiska pracy – małe zmiany, wielka różnica


Otoczenie pracy powinno być dostosowane do fizjologii człowieka, nie odwrotnie.

Co warto zastosować:

🔹 Wózki medyczne z regulowaną wysokością i łatwym dostępem do sprzętu,

🔹 Regulowane fotele i stołki – umożliwiające zmianę pozycji podczas dokumentacji,

🔹 Odpowiednie oświetlenie – zmniejsza napięcie mięśni karku i oczu,

🔹 Podstawki i uchwyty na sprzęt medyczny – skracają czas wykonywania czynności i eliminują zbędne ruchy.


4. Obuwie i odzież – nie tylko komfort, ale i bezpieczeństwo

Praca w pozycji stojącej wymaga odpowiedniego obuwia i odzieży, która nie ogranicza ruchów i nie powoduje dodatkowego obciążenia.

🥿 Buty powinny być:

  • antypoślizgowe,

  • amortyzujące wstrząsy,

  • dopasowane do stopy,

  • na niskim, stabilnym obcasie lub płaskie.

👕 Odzież robocza powinna zapewniać swobodę ruchu i nie uciskać w pasie lub na ramionach.


5. Ćwiczenia i przerwy – regeneracja to część pracy

Codzienna rutyna pracy powinna być przerywana chwilami na regenerację:

🔁 Co 60–90 minut – kilka minut aktywności: rozciąganie ramion, przysiady, krążenia bioder,

🧘‍♀️ Po pracy – joga, pilates lub basen – wzmacniają mięśnie głębokie i wspomagają układ krążenia,

🦵 Dbanie o nogi – unikanie długotrwałego stania w bezruchu, unoszenie nóg w czasie przerw.

💡 Warto korzystać z mat antyzmęczeniowych, jeśli pracujesz dłużej w jednym miejscu (np. przy wózku czy w gabinecie zabiegowym).


Podsumowanie: Ergonomia w pracy pielęgniarki to inwestycja w zdrowie

Ergonomia w pracy pielęgniarki oraz wdrożenie jej podstawowych zasad, nie wymaga wielkich zmian – wystarczą świadome nawyki, organizacja przestrzeni i dbanie o regenerację. Dzięki temu można nie tylko uniknąć bolesnych dolegliwości i kontuzji, ale też pracować z większym komfortem i wydajnością.

Zadbaj o siebie – bo tylko zdrowa pielęgniarka może dobrze zadbać o pacjenta.


👉 Więcej o bezpiecznej i zdrowej pracy znajdziesz na naszym blogu, a jeżeli potrzebujesz indywidualnego rozwiązania, skontaktuj się z nami!

 PAWLAS BHP - Monika Łobień - Pawlas Consulting 2025
bottom of page