❌ Pozycja bezpieczna - kiedy jej nie stosować
- Monika Pawlas
- 6 dni temu
- 2 minut(y) czytania
🧠 Czym jest pozycja bezpieczna?
Pozycja boczna ustalona (inaczej: pozycja bezpieczna) to ułożenie osoby nieprzytomnej, która oddycha i ma zachowane krążenie, w taki sposób, by zapewnić drożność dróg oddechowych i zapobiec zadławieniu się wymiocinami.
👤 Stosujemy ją tylko u osoby nieprzytomnej, ale oddychającej! Zazwyczaj to kolejny krok po ocenie ABCD, gdy nie ma bezpośredniego zagrożenia życia.
❗ Kiedy NIE należy stosować pozycji bocznej ustalonej?
Choć wydaje się to rutynową procedurą, są sytuacje, w których jej zastosowanie może pogorszyć stan poszkodowanego. Sprawdź, kiedy należy zachować szczególną ostrożność lub całkowicie zrezygnować z ułożenia w pozycji bocznej.
🚫 1. Gdy osoba NIE oddycha
🔴 Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny i nie oddycha prawidłowo, nie układaj go w pozycji bocznej!
👉 To klasyczny objaw nagłego zatrzymania krążenia (NZK) – w tej sytuacji należy natychmiast:
wezwać pomoc (112 lub 999),
rozpocząć RKO (resuscytację krążeniowo - oddechową),
użyć AED, jeśli jest dostępne.
🚫 2. Przy podejrzeniu urazu kręgosłupa
🩻 W przypadku wypadków komunikacyjnych, upadków z wysokości czy obrażeń głowy – istnieje ryzyko uszkodzenia kręgosłupa szyjnego. Ułożenie w pozycji bocznej może doprowadzić do dalszych uszkodzeń rdzenia kręgowego.
✅ Co zamiast?
– Utrzymuj drożność dróg oddechowych bez poruszania poszkodowanego (poprzez wysunięcie żuchwy do przodu),
– Obserwuj oddech i stan świadomości,– Stabilizuj głowę, jeśli możliwe.
🚫 3. W przypadku urazów miednicy lub złamań kończyn
👣 Obracanie osoby z ciężkimi złamaniami może:
nasilić ból,
doprowadzić do uszkodzenia naczyń i nerwów,
wywołać krwotok wewnętrzny.
✅ Jeśli nie ma zagrożenia aspiracją – lepiej pozostawić poszkodowanego w pozycji zastanej i zabezpieczyć miejsce zdarzenia.
🚫 4. Przy intensywnych krwotokach
🩸 Ułożenie w pozycji bocznej może utrudnić opanowanie krwawienia (np. z szyi, brzucha czy kończyn).
✅ Co robić?
– Ucisk bezpośredni na ranę,
– Ułożenie na wznak z uniesieniem kończyny,
– Szybka reakcja i wezwanie pomocy.
🚫 5. Gdy istnieje ryzyko nagłego pogorszenia stanu
🟠 Niektórzy poszkodowani, np. osoby po spożyciu substancji psychoaktywnych, z objawami hipoglikemii czy udaru – mogą gwałtownie stracić przytomność lub przestać oddychać.
👉 W takich przypadkach lepiej pozostać przy poszkodowanym, stale monitorować jego oddech i przygotować się do ewentualnego RKO.
✅ Kiedy pozycja bezpieczna jest wskazana?
Ułóż osobę w pozycji bocznej ustalonej tylko wtedy, gdy:
jest nieprzytomna,
oddycha prawidłowo,
brak jest widocznych urazów,
nie występują intensywne krwotoki,
może zajść konieczność pozostawienia jej bez nadzoru do czasu przyjazdu pogotowia.
🧭 Alternatywy dla pozycji bocznej
W sytuacjach wyjątkowych możesz zastosować:
💡 Alternatywna pozycja | Kiedy stosować? |
Pozycja na plecach z wysunięciem do przodu żuchwy | Gdy osoba oddycha, ale istnieje podejrzenie urazu, np kręgosłupa |
Pozycja półsiedząca | Przy dusznościach, np. astma, POChP |
Pozycja przeciwwstrząsowa (nogi uniesione) | Przy objawach wstrząsu, bez urazów |
🧤 Pamiętaj o bezpieczeństwie!
✅ Oceń miejsce zdarzenia,
✅ Chroń siebie – rękawiczki, maseczka, ostrożność przy przemieszczeniach,
✅ Nie działaj rutynowo – myśl, oceniaj, reaguj.
📚 Podsumowanie
👉 Pozycja bezpieczna to ważne narzędzie, ale nie zawsze można jej użyć.
👉 Kluczowe jest indywidualne podejście do poszkodowanego – oceniaj oddech, obrażenia, kontekst zdarzenia.
Masz pytania? Potrzebujesz pomocy w BHP?
📞 Skontaktuj się z nami – pomożemy Ci zadbać o każdego pracownika.
Więcej ciekawych informacji na naszym blog'u
